ชุมชนบำบัดคืออะไร

หลายท่านคงมองภาพหรือจินตนาการคำว่าชุมชนบำบัดน่าจะเป็นลักษณะการนำผู้ที่ติดยาเสพติดไปให้ชุมชนรักษา ต้องไปพักอาศัยในชุมชนนั้นๆ แต่ความจริงแล้วมันคนละเรื่องกันเลย ชุมชนบำบัดแท้จริงแล้วหมายถึง การจำลองสังคมที่มีคนที่ต้องการเลิกยามาอยู่รวมกัน เหมือนเป็นครอบครัวขนาดใหญ่ สถานที่มีความปลอดภัยและปลอดยาเสพติด ภายใต้กฏกติกาเดียวกันและมีเป้าหมายเดียวกันคือการไม่กลับไปใช้ยาเสพติดอีก ที่หลายคนเรียกว่า TC (Therapeutic Community)หรือ ชุมชนบำบัด มีหลักการสำคัญดังนี้

1.สิ่งแรกที่สำคัญคือสถานที่อยู่อาศัย เป็นลักษณะเหมือนบ้านที่ทำให้ทุกคนรู้สึกอบอุ่นและปลอดภัยจากยาและสารเสพติดทุกชนิด ปลอดภัยจากผู้ที่มีอำนาจทางกฎหมาย มีสิ่งอำนวยความสะดวกขั้นพื้นฐาน สะอาดเป็นระเบียบ มีพื้นที่มากพอในการใช้ชีวิตประจำวัน การกินอยู่หลับนอน การได้รับการดูแลเมื่อเจ็บป่วย

2.มีกฎระเบียบ ปรัชญาและอุดมการณ์ร่วมกันเพื่อเป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจ เป็นสิ่งนำทางไปสู่เป้าหมายเดียวกันคือไม่หวนกลับไปเสพยาเสพติดอีก

3.การช่วยเพื่อช่วยตนเองหมายถึงการประพฤติตนให้เป็นแบบอย่างที่ดีทั้งด้านคำพูดหรือการกระทำให้กับผู้อื่นได้เห็น การแนะนำ บอกสิ่งที่ควรแก้ไขจะช่วยให้เกิดเป็นอุปนิสัยจนกลายเป็นแบบแผนการใช้ชีวิตแบบใหม่ที่ไม่มียาเสพติดมาเกี่ยวข้อง

4.มีการสื่อสารแบบเปิด โดยการสื่อสารที่ดี สามารถพูดคุย สะท้อนความรู้สึก คำพูดหรือการกระทำ เปิดกว้างด้านการแสดงความคิดเห็น ยอมรับในเสียงส่วนใหญ่เคารพให้เกียรติในเสียงส่วนน้อย ภายใต้กติกาที่กำหนดร่วมกัน มีการร้องขอในสิ่งที่ต้องการและรอคอย

5.มีโครงสร้างและระบบที่ชัดเจน ทุกคนมีหน้าที่ต้องทำและมีหลายบทบาทที่ต้องแสดงออกอย่างสร้างสรรค์ และต้องเคารพในบทบาทหน้าที่ตามสายบังคับบัญชา มีการเลื่อนระดับของหน้าที่หรือตำแหน่งเมื่อมีความรับผิดชอบต่อตนเองมากขึ้น

6.ทุกคนมีหน้าที่ดูแลช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เป็นกระจกสะท้อนซึ่งกันและกัน ชมเชยเมื่อทำดี แจ้งเตือนในสิ่งที่ควรแก้ไขทั้งด้านคำพูดหรือการกระทำทุกคนต้องเปิดเผย เปิดใจรับสิ่งดีๆเข้ามาในชีวิต มีการสร้างสัมพันธภาพระหว่างกัน มีความผูกพันกันเกิดความไว้วางใจ สร้างเครือข่ายทางสังคม